Sanat Sınırları Sevmez

Aynur Görmüş derKi

SANAT SINIRLARI SEVMEZ

Sanat özgürlükleri sever, hayal kurdurur. Sanatta sınır olmamalı, olacaksa da bunu sanatı icra eden belirlemelidir. Sanatçı, özgürlük duygusunu yarattığı eserlerine aktarandır. Bu özelliği ile sanatçı kimliğini kazanır insan zaten. Sanatçı baskıyı reddedendir. Hayata eleştirel bakar. Her zaman öncüdür, toplumun değişimine katkıda bulunur, sürükler. Bu yüzden daima hayal gücünü zorlamalıdır.

Sanatın olmadığı toplumlarda öfke eğilimi olur. Yaratıcı, özgür bir toplum olabilmeyi başarmak için sanatı yaygınlaştırmalı, sanat sevgisini bulaştırmalı, içinde sanat olan bir hayatı yaşamalıyız. İlla ressam ya da şair olmak gerekmiyor. Bir kitap okumak, bir filme hak ettiği değeri vermek de sanattır, sanata saygı duymaktır. Nasıl yaygınlaştırabiliriz diye kafa yormalı, çocuklara özendirmeliyiz. Onları hayal kurmaya teşvik etmeliyiz. Kitaplar buna en güzel araçtır mesela; kendi dünyasına alıverir insanı güzel bir kitap ve onun kahramanları.

Mis gibi bir fincan kahve eşliğinde bir kitabın okunabileceği, içinde farklı yaşanmışlıkları barındıran eski kitapların o güzel kokusunu alabildiğim, daha çok kütüphaneler açılmasına dair hayallerim var mesela. Bir köşesinde o kitabı daha önce okumuş başka sanatseverle saatlerce konusu hakkına sohbetler yapabilmeye dair hayaller... Ve kütüphanenin bir diğer köşesinde resim yapan çocuklar düşlüyorum, rengârenk boyalarıyla... Sonra diğer köşesinde de o resimlerin sergilendiği duvarlar… Tiyatro ve sinemaseverlerin kahvelerini yudumlarken keyifli sohbetler ettiğini ve de... Sonunda bu sayede öfkesiz, mutlu, huzurlu, özgür toplumlar düşlüyorum; çünkü sanat stres seviyesini düşürür, sanat iyileştirir.

Friedrich Schiller ne güzel söylemiş; “Sanat, özgürlük tarafından emzirildikçe büyür.” Sanatı icra etmek kadar anlamak da özgürlük ister. Herkes kendi yorumunu katar bir resme bakarken mesela, herkeste farklı şeyler uyandırabilir. Ya da okunan bir şiir veya şarkı herkesin içinde farklı duygular çağrıştırır... Resmi yaparken her gün farklı duygularla yapar insan. Bazen öylesine bakmak yeterlidir, illa bir anlam yüklemeye çalışmak yanlış olabilir, bazen kendi yaptığına kendin bile anlam katamazsın hatta.

Ve Picasso, ne güzel söylemiş ; “Herkes resmi anlamak istiyor. Neden kuşların ötüşünü anlamaya çalışmıyorlar? Gece, çiçek, kişiyi çevreleyen her şey neden anlaşılmaya çalışılmadan sevilir? Ama resme gelince anlamak istiyorlar. Sanatçının gerektiği için çalıştığını anlasınlar özellikle. Açıklamak gereğini duymadığımız ama bizi büyüleyen doğadaki birçok şeye verilen önemden çok bir önem verilmemesi gerekir sanatçıya, çünkü o da dünyanın en küçük üyelerinden biridir. Bir tabloyu açıklamaya çalışanlar çok zaman yanlış yola saparlar. Bir süre önce Gertrude Stein neşe içinde tablomun neyi göstermek istediğini anladığını söylemişti. Stein’a göre tabloda üç müzikçi varmış. Oysa bir natürmort idi!”

Sağlıcakla…

Aynur Görmüş

İstanbul / 2017